Etiket arşivi: Brzezinski

Öngörü ve vizyon yoksa perişanlık vardır

Yayın tarihi
Cevapla

Tekrar olsun, emperyalizmin ortaya çıktığı zamandan beri terör jeo-ekonomi-politik bir vak’adır. Bunu gözardı eden bir terör analizi yetersiz kalır. Bu, siyasetin ve onun araçlarından birisi olan terörün, yukarılarda bir yerlerde, gözle görülmesi kabil olmayan, elle dokunulamayan, sürekli senaryolar yazıp, pürüzsüz bir şekilde uygulayan adeta ilahi kudret atfedilen bir tür bilim-kurgusal gücün varlığına iman etmek anlamına gelmiyor. Tersine, jeo-ekonomi-politik kavramının açılımına bakıldığı zaman somut ve reel olmayan hiç bir bileşeninin olmadığını görüyoruz.

Bu kavramı yaratıp kullananlar, sahadaki konumları, rolleri izledikleri çıkarlara göre değişebilen oyuncuları, baş oyuncuları, yardımcı oyuncuları, figüranları olan dinamik bir mücadele alanından söz ederler. Ulusal ve uluslararası olanın iç içe geçebildikleri, birbirlerini kat edebildikleri bir çatışma alanından. “Uğrak” ın konjonktür için ifade ettiğine benzer bir anlamı, bu kez, ekonomik kaynakları ve onlara ulaşma olanaklarıyla “coğrafya” nın jeo-ekonomi-politik için ifade ettiğini saptıyoruz.

Emperyalistlerin Suriye’ye karşı bütün askeri girişimleri  sahada iflas etti. Artık onları vurmaya başlayan bir sürece dönüştü. Bu ilk kez olmuyor. El Kaide yetmişli yılların sonlarında Brzezinski’nin önerisiyle CIA tarafından en az ellili yıllardan beri el altında tutulan islamcı malzeme kullanılarak kuruldu. El Kaide, Afganistan’da emperyalistler adına olumlu hizmetler yaptı. Gelgelelim, Afganistan’daki solcu rejim çöktükten bir süre sonra başı boş kaldı. Kontrolden çıktı. Sonra oradaki büyük bir kısmı Taliban haline geldi. El Kaide, Pakistan’a, İran’a, Çin’e, Rusya’ya karşı kullanıldı. Yugoslavya’ya yapılan emperyalist saldırıda roller aldı. Sonra yine kontrolden çıktı. Daha doğrusu kontrolden çıkartıldı. Bu oyun böyle devam etti. Ediyor.

Burada önemli olan nokta, “kontrollü kaos” stratejisinin uygulanabilmesi için emperyalistlerin bir lejyoner cihatçı havuzu meydana getirmiş olmasıdır. Bunların bugün sayılarının yüz ila iki yüz bin arasında olduğu iddia ediliyor. Bu sayede, gerektiği zaman, gereken yerlerde bu havuzdan derlenmiş cihatçılardan “yeni” örgütler kurmak mümkün oluyordu. Diyelim, bir tanesinin belli bir yerdeki icraatları başarısız oldu, veyahut Batı kamuoyunda büyük tepkiler doğurdu, hemen onun tasfiyesine ve başka bir tanesinin devreye sokulmasına çalışıldı. Bu arada kimi zaman  itibar kaybedenlerin tasfiyesi direnişle karşılanabiliyordu. Her hali kârda, emperyalistler bütün dünyanın gözü önünde, kirli, alçakça bir oyunu, emperyalist vekalet savaşlarını, “özgürlük savaşı”, “demokrasi ve insan hakları mücadelesi” adı altında pazarladılar. Pazarlamayı sürdürüyorlar.

Mesela Libya saldırısı öncesinde, ABD yönetimi ve müttefikleri El Kaide’yi yerden yere vuruyorlardı. Libya gündemlerine girdiğinde, ABD’nin Afrika birliklerinin (AfriCom) başındaki general Carter Ham, El Kaide’nin kara operasyonları için kullanılmış olduğunu, NATO’nun yardımcı kuvvetleri olarak Libya’da görev yapmış olduklarını itiraf etmişti. Örgütün daha sonra bu konumunu istismar ederek bazı Afrika ülkelerini ele geçirmeye çalıştığını, örnekse Mali’de, Libya’da kendilerine NATO tarafından verilmiş  silahları kullanmış olduklarını söylemişti. Yugoslavya ve Afganistan’da da görev almış bu deneyimli generalin Libya müdahalesi sonraki gelişmelerle ilgili o zamanki açıklamalarına internetten ulaşmak hâlâ mümkün.

Emperyalistler Suriye’de de benzer işleri yaptılar. Yapmayı sürdürüyorlar. Dikkat edilirse, emperyalistlerin benzer şekilde el attıkları her yerde benzer sonuçlar ortaya çıkıyor. Ancak bu kez, Rusya, İran ve Çin’in jeo-ekonomi-politik anlamda kuşatılmasına yönelik girişimler (bununla yaşamsal hammade  kaynaklarının bulunduğu alanlara, emtia pazarlarına ve onların sevk, ulaşım ve iletişim olanaklarına siyasal müdahaleleri ve olası siyasal müdahaleleri, siyasal, stratejik avantajlar elde etme çabalarını kast ediyorum)  bu ülkelerin siyasal refleksiyle geri püskürtüldü. Tabii bu adını andığım ülkeleri tek başlarına değil, içinde yer aldıkları ekonomik çıkarların belirleyici olduğu, bölgesel ve uluslararası bağlamlarıyla birlikte düşünmek gerekir

Müttefikleri tarafından dahi yaptıkları sorgulanmaya başlanan (1) ABD yönetimi içinde, doğrudan bir savaşa dahil olmanın kendilerine neye mal olacağını gören kesimler  (en azından bir süreliğine) geri çekilerek, işleri alttan almaya karar verdiler. ABD’nin bu kararı, özellikle son 4 yılda, en önemli siyasal yatırım ve beklentilerini  Suriye sorunu etrafında planlamış olan Türkiye gibi vasal devletlerin boşa çıkması anlamına geliyor.

Türkiye’nin öngörüsüz, vizyonsuz, politikasız bir ülke haline gelmiş olmasının en çarpıcı görünümlerini izliyoruz. Türkiye devleti bugün eski, geçilmiş  konjonktürü yeniden var etmek adına direniyor. Yani olmayacak, artık tarih olmuş bir uğrağa geri dönülmesini istiyor. Gerçeklikten kopmuş bir haldedir. Tabii Türkiye’nin bu hali onun emperyalizmin saldırgan stratejisini izlerken işbirliği yaptığı, kullandığı araçları, bu arada, cihatçılarını da kat ediyor. Bu kez Türkiye de elinde patlamaya hazır bombayla, ya da canlı bombalarla orta yerde kala kaldı. Artık ne zaman, nerede, ne şiddette patlayacağını bilemediğimiz canlı bombalarla birlikte yaşıyoruz. Yaşamaya devam edeceğiz. Öyle görünüyor.

Tabii bu öngörüsüzlük, vizyonsuzluk, tek kelimeyle politikasızlık sadece AKP rejimi, TC devleti için geçerli değil. O rejimin işbirlikçisi olmuş, olan bileşenlerini de kapsıyor. Bu arada, solun geniş denebilecek kesimlerini de kat ediyor.

Emperyalizmin Suriye planları başarısız olunca, etap etap yeni planlar devreye sokuldu. Yeni planları uygulayacak “yeni” özneler, “yeni” örgütler kullanıldı, yeni taktiklere başvuruldu. Bir “false flag” girişimi olarak Guta Katliamı’nın Batı kamuoyunda tepki yaratmasından sonra baş planlayıcısı Suudi Bender bin Sultan’ın (“Bender Bush”) yönetimindeki Suriye operasyonlarında bundan böyle Katar ve Türkiye’nin daha etkin rol almasına karar verildi.

ABD, ne zamandır zaten “ılımlı İslam” namı altında en eski ve en sadık islamcı hizmetkarı olan Müslüman Kardeşler örgütünü BOP coğrafyasında etkin olarak kullanmak istiyordu. Ancak S.Arabistan ve (özellikle de darbeden sonra) Mısır buna hoş bakmıyorlardı. 2005’te sonradan CIA başkanı da olacak neo-con General Petreaus’un önerisini hayata geçiren CIA, Müslüman Kardeşler’le sıkı parasal ve siyasal ilişkileri bulunan Katar’a BOP uygulamalarında daha etkin bir rol vermeye başladı. Bundan sonra “Arap Baharı” propagandası altında bölgedeki Arap ülkelerinde Müslüman Kardeşler iktidara taşınmak istendi. Başarısız olundu.

Katar ve Türkiye’nin girişimleriyle Suriye’de 2011’de (aralarında Esad yönetiminin aynı yıl ilan etmiş olduğu afla hapisten çıkmış Suriye M.Kardeşleri liderlerinin de bulunduğu kişiler tarafından) Ahraruş Şam örgütü (“Özgür Şamlılar”) kurduruldu. Bu örgüt daha sonra IŞİD ve El Nusra gibi örgütlerle işbirliği, yer yer ve zaman zaman koordinasyon halinde çalışmaya başladı. IŞİD ve El Nusra’nın kontrollerinde yaşanan güçlüklerin, Katar ve Türkiye’nin doğrudan denetimi altındaki Ahraruş Şam’ın, özellikle sözde anti-IŞİD koalisyonun kurulmasından sonra etkinliğini arttığı biliniyor. Bunda koalisyonun başındaki General Allen’in rolünü ihmal etmeyelim.

Bununla birlikte, bu örgütlerin birbirlerine göre sahadaki sınırlarını tespit etmek mümkün değildir. Aralarında alan kontrolü, liderlik çekişmeleri gibi nedenlerle çatışmalar olduğu gibi, kesişmeler, geçişlilik (paralı savaşçılar varsa, transferler de olacaktır)  söz konusu olabiliyor. Buna göre, mesela bir çok mahalde kim IŞİDci kim Ahraruş Şamcı tespit etmek zorlaşıyor.

Ahraruş Şam örgütü Hatay’ın hemen karşısındaki (Cilvegözü sınır kapısıyla karayolu bağlantısı olan)  İdlip (2) kentinde kurulduktan sonra Türk devletinin, özellikle TSK’nın ve MİT’in büyük desteğini elde etmiştir. Halen bu örgüt içinde çok sayıda TSK mensubu subayın ve MİT görevlisinin yer aldığı iddia edilmektedir. Türk devleti bugüne kadar inandırıcı kanıtlarla bu iddialara yanıt verememiştir. Bu iddialar arasında yeni genelkurmay başkanı döneminde Ahraruş Şam’a verilen doğrudan askeri desteğin artmış olduğu da var.

Özcesi, neo-con general John Allen ve Erdoğan-Davutoğlu planına göre IŞİD’in yerine bu kez Ahraruş Şam öne sürülmek isteniyordu. Bir anlamda IŞİD tabelası, Ahraruş Şam olarak değiştirilecekti.

Rusya, Ahraruş Şam’ı hedef alıp, onların mevzilerini de bombalayınca ilk önce ABD Senatosu Savunma Komitesi başkanı, eski başkan adayı  neo-con McCain, Rusya’nın Suriye’deki ABD hedeflerini vurmuş olduğunu ve ABD’nin yanıt vermesini istedi. Bunun kabul edilemez olduğunu ilave etti. Arkasından neo-conların Avrupa’daki has adamlarından Fransa dış bakanı Fabius kaygularını dile getirdi. Rusya’nın operasyonlarıyla  teröristleri desteklediğini söyledi. Bu arada, Erdoğan ve Davutoğlu büyük bir moral bozukluğu ve hayal kırıklığı içinde Rusya’ya küstüklerini ilan ettiler. Ekonomik yaptırımları ima ettiler. Tam bu sırada Rusya yine daha erken davranıp, Türkiye’ye giden gaz miktarını neredeyse yarı yarıya azaltmaya karar verdiğini açıkladı. TC devleti Rusya’nın restini görmüş oldu. Üstelik ABD’nin Rusya’nın bu davranışları karşısında kılını kıpırdatma isteğine sahip olmadığı da ortaya çıkmıştı.

Geçen gün internette okudum, Rus bombardımanı başladıktan sonra geçen zaman içinde en az üç bin cihatçı Suriye’yi terk etmiş. Aşama aşama başlatılan kara operasyonlarıyla birlikte bu sayının kat be kat artacağı açıktır. Pekiy, bu kadar cihatçı nereye kaçacak? Suriye kökenlilerin bir kısmı muhtemelen orada silah bırakıp, halkın arasına karışarak kaybolmaya çalışacaklar. Ya gerisi? Cihatçılar arasında Arapçadan sonra en yaygın kullanılan dil Türkçedir. Demek ki çok sayıda Türk cihatçı var. Bunların bir kısmı Ahraruş Şam’a kapak atmıştı zaten. Yani, TSK’nın ve MİT’in doğrudan kontrolünün güçlü olduğu saflara geçmişlerdi diyebiliriz.

Bakınız, “Müslüman Kardeş” Erdoğan’ın iktidardan düşmesi  neo-conları, onların bölgedeki ve Avrupa’daki müttefiklerini, bunların hep birlikte destek oldukları cihatçı sürülerini kendileri için çok değerli ve kullanışlı bir dayanaktan yoksun bırakacaktır. Bunun altını çiziyorum.

ABD’nin İran’la antlaşması sonrasında S.Arabistan ve Katar kendilerini biraz daha geri plana çektiler. Bu şartlarda, Kuveyt örgütün en önemli finansörü haline geldi.  Böylece artık meydan Türkiye’ye ve Tayyip’e kalmış oldu.  Yani Bender’in yerini  Erdoğan aldı demek de mümkün. Rusya operasyonunun alandaki cihatçıların büyük bir kısmını himayecileri olan Türkiye’ye ve Erdoğan’a doğru iteceği açıktır (3)

Türkiye’de ilk etkili şiddet olayları 7 Haziran seçimleri öncesinde, yani İran-ABD antlaşmasını izleyen günlerde görüldü. Bu antlaşma ABD meclisinde onaylanana ve sonrasında Rusya’nın müdahalesi başlayıncaya kadar artarak devam etti. Türkiye’deki seçimlere AKP hükümetinin atfettiği özel önemi de biliyoruz.

Gelgelelim, artık bu rejimi AKP ve Tayyip yönetiminde sürdürmek mümkün görünmemektedir. AKP 400 vekili de alsa bu gerçek değişmeyecektir. Bunu görebilmek için gerekli bir ön koşul, TC devletini AKP ve Tayyip’e eşitlememektir.  Şimdi emperyalist patronlar ve onların sınıf işbirlikçileri nazarında sorun,  AKP’nin ve Tayyip’in bu hali kabullenmek istememesi, hissettiği korkunun da baskısıyla  kontrolsüz davranma eğiliminde olmasıdır (4)

Suriye’de dört yıldır süren bir savaş var.  Türkiye bu savaşa doğrudan müdahil olmuş. Hava Kuvvetleri komutanının beyanatını okuduk. TSK doğrudan bir savaşın içindedir. Bu savaşın kazanılamayacağı anlaşılmıştır.  Kuraldır, yenilenler bedel öderler. Dört yıl kirli bir savaşın sevk ve idaresine aktif olarak katılmışsınız, sonuçlarına katlanmamak olur mu? Rüzgar eken fırtına biçer.

Hiç kuşkusuz TC devletinin bu siyasal çapsızlığına, Kürt siyaseti ve onun yörüngesindeki sol siyasetlerin çapsızlığının katkısı olmuştur. Bu yanlışın bedeli bir kez daha solcu, devrimci kanı olmuştur.

Bir de tabii her zamanki gibi  darbe çağrısı yapan utanmaz, ahlaksız  “orducu sosyalistler”, TSK’nın “vatan savaşı” vermekte olduğunu ilan eden alçaklar var. Aslında bu figürler dün yaptıklarını bugün de yapmaya devam ediyorlar. Onların işleri bu. Utanmazlıkta, alçaklıkta sınır tanımazlar. TSK, şu an dahi Suriye coğrafyasında işgal edilmiş alanlarda emperyalizm adına Suriye halklarının anti-emperyalist direnişini bastırmakla meşgul. TSK darbe yaparsa, AKP rejimini kurtarmak ve sürdürmek için yapacaktır. TSK bölgemizdeki bütün mazlum, ilerici halkların düşmanıdır (5). Olası darbesini emekçi, ilerici halk sınıflarını bastırmak için yapacaktır. Yok efendim, “ordunun alt kademeleri…” falan. Geçiniz! Ne alt kademesi, üst kademesi, bu dün olduğu gibi bugün de düzenin ordusu, NATO’nun ordusu. Kaldı ki, o ordunun da Tayyipçiler ve Fethullahçılar arasında aşağıdan yukarıya, yukarıdan aşağıya bölünmüş olduğunu emekli subaylar sık sık ifade ediyorlar.

Dün Ankara’da yaşanan ve bundan sonra da benzerlerinin devam edeceği anlaşılan katliamı yukarıda sözünü ettiğim, esasen çoğumuzun malumu olan gerçekler etrafında düşünmek gerekir. Türkiye gibi bir ülkenin solunu, yani tek gelecek umudunu, “solun kitleselleşmesi” gerekçesiyle (oportünistlerin sık sık bu gerekçe arkasında saklandıkları malumdur)  etnik bir grubun özel gündemine tabi kılmaktan kurtarmazsak perişan olacağız.

Bunun için devrimci sosyalistlerin “ulusal sorun” u yok sayması değil, ona proletarya siyaseti çerçevesinde, proletaryanın çıkarları adına sahip çıkması gerekir. Kürt siyaseti, “demokratik emperyalizm” in ihsanlarıyla  bir şey elde edemeyeceğini bugüne kadar, şu kadar deneyimden sonra dahi anlayamadı. Doğrusu, anlamak da istemiyor.

“Ulusal sorun” un liberal bir siyasal bağlama ya da başka bir ifadeyle “demokratik modernite” çerçevesine oturtulması kaçınılmaz olarak onu bir “kimlik” siyaseti formuna sokar. “Ulusal sorun”  “etnik sorun” içeriğine indirgenmiş olur.

Dün barış istedikleri için toplu halde katledilen arkadaşların hemen hepsinin kafasında şu da bu ölçüde sol, sosyalist bir program vardı. Gelgelelim, Kürt siyasetinin sol, sosyalist bir programı, derdi olduğu söylenemez.

Kürt siyasetinin “etnik gündemi” yle, AKP siyasetinin “islamcı gündemi” arasında şekil bakımından siyaseten bir fark göremiyorum. Esasen ikisi arasındaki yakınlaşmayı bu “özel gündem” lerinden hareketle de  izah etmek mümkündür. Unutmayalım, her şeye rağmen içinde yer aldıkları uluslararası bağlam bakımından ikisi halen müttefiktir. Reel durum budur. Öngörüyü, vizyonu, tek kelimeyle, politikayı buna göre yapmak gerekir (5)

Yeni bir konjonktürdeyiz. Eskisini geri getirmek mümkün olmayacaktır.

NOTLAR:

1) Tabii rekabet sadece adı geçen ülkelerle emperyalist ülkeler arasında değildir. Emperyalist ülkelerin kendi içlerinde, kendi aralarında da çekişmeler, gerilimler var. Örnekse, özellikle Almanya, Ukrayna sorunu ve Suriye, Irak, Afganistan gibi ülkelerden son zamanlarda AB ülkelerine doğru yoğunlaşan göçler dolayısıyla zarara uğrayacağını gördü. Almanya sermayesinin önemli temsilcileri Rusya’ya şu aşamada ihtiyaç olduğunu Merkel yönetimine hatırlattılar. ABD’nin İran’la antlaşmasını, Rusya’nın Suriye’ye müdahalesini Batı’da en olumlu karşılayan ve bunu en üst düzeyde açıkça ifade eden ilk ülke Almanya oldu. Elbette Almanya ve ABD ve diğer emperyalistler arasında karmaşık çıkar çatışmaları, çatışma konuları ve alanları var. Ancak Volkswagen ve Deutsche Bank olaylarının bu son Ukrayna ve Suriye gelişmeleriyle alakası olmalıdır.

2) Birçok cihatçı örgüt, mesela IŞİD de, aynı kentte kurulmuştur. Bunun en önemli nedeni Türkiye’dir. Türkiye’nin olmazsa olmaz bir öneme haiz lojistik desteğidir. Bu bakımdan bu kent büyük bir stratejik öneme sahiptir. Hem Türkiye hem de müttefiki cihatçılar için. Aynı nedenden dolayı bu kent, Rusya ve Suriye ordusunun öncelikli hedefi olacaktır. Çünkü Türkiye’den gelen çok değerli lojistik desteğin önü kesilmeksizin Suriye kontrol altına alınamaz. Bu kentin düşmesi ve kalıcı şekilde Suriye yönetiminin elinde kalması, cihatçılar ve hamisi Türk devleti için sonun başlangıcıdır. Çünkü kaybeden cihatçılar için oradan ötesi Cilvegözü’dür.

Türk devletinin ve cihatçılarının kendileri için moral açıdan da önemi olan  İdlip’te büyük bir direnişinin söz konusu olacağını tahmin etmek zor değildir. Bazı medya organlarında Türkiye’nin bu kent etrafında yığınak yaptığı veya yaptırdığı iddiaları vardır. Doğru olma olasılığı yüksektir.  Ankara’nın bombalanmasının ipuçlarını da buradan hareketle okumak mümkündür. Yani mesele kimin ne amaçla bombaları patlattığından çok Türkiye’nin şu an Suriye sorunu etrafındaki konumudur. Bunun altının çizilmesi gerekir. Türkiye, gırtlağına kadar Suriye sorunun içine batmış haldedir. Bunu tespit etmek lazım. Bu tespit olmadan ülkede, bombalamalar da dahil,  yaklaşık dört yıldan beri olup biteni kavramak mümkün olmayacaktır. Mesela bu çerçevede, Ankara’nın patlatılmasının devletin bilgisi dışında gerçekleşmiş olması kabil değildir.  Teşvik mi etmiştir, yoksa  önleyememiş midir, bu saatten sonra bu tartışmanın manası yoktur. Dediğim gibi, sorun Türkiye’nin Suriye’de (en kirli biçimiyle) savaş halinde olmasıdır. Bu bakımdan sadece geçen dört yılı değil, yakın geleceğe dair olası gelişmeleri de -bu durumu tespit etmeden- öngörmek olanaklı olmayacaktır.

3) Rusya’nın askeri müdahalesinin başarısı kaçınılmaz olarak diplomatik sahada ya da uluslararası hukuk alanında bir restorasyona yol açacaktır. Rusya öteden beri, Yalta Konferansı’nda alınan ve BM tarafından onaylanan ulusal devletlerin uluslararası hukuk tarafından tescil edilmiş egemenlik haklarını başka devletlerin şu ya da bu gerekçeyle ihlal etmemesi gerektiği ilkesinin tekrar kararlılıkla uygulamaya konmasını, iç işlerine karışmama ilkesine saygı duyulmasını istiyor. Yalta’dan sonra modern dünya tarihinin en uzun sürmüş barış döneminin bu ilke sayesinde olanaklı olduğunu iddia ediyor.

Bilindiği gibi, ABD, 2.D.Savaşı sonrasında  bu ilkeyi ilk kez Eisenhower Doktrini doğrultusunda 1957-9 Suriye Krizi etrafında ihlal etmiş, SSCB’nin kararlı duruşu sonrasında geri atmak zorunda kalmıştı. Şimdi yine bir Suriye sorunu etrafında aynı ilke Rusya ve ABD arasında tartışılıyor.

4) AKP hükümeti 2013 Haziran’ından sonra siyasal bir ceset haline gelmiştir. Siyasal tarihte örnekleri çoktur. Siyaseten ceset haline gelmişlerin kaldırılıp bir yana atılması iç ve dış faktörlerin istikrarsız davranışları nedeniyle zaman alabiliyor. Bugün artık ortada bu katliamları soruşturabilecek kadar dahi bir “devlet aklı” nın bulunmadığı haklı olarak ifade ediliyor. Devlet cihatçı çetelerin, mafyaların içinde at oynattıkları bir alana dönüşmüştür. Hükümeti, ordusu, polisi, MİT’i sadece ulusal ölçekte değil, uluslararası çapta da “suç örgütleri” haline dönüşmüş bir devletten söz ediyoruz. AKP rejimi, önceki rejimin bütün zaaflarının, yozluklarının, zayıflıklarının, gericiliğinin gidebileceği son sınırlara kadar itilmesi anlamına geliyor.

5) Geçenlerde bir gazetede okudum. PKK ile girilen bir çatışmada hayatını kaybetmiş bir erin Cemevi’nde yapılan cenaze törenine TSK itibar etmemiş. Ben şahsen bunda TSK adına aykırı olan bir taraf göremiyorum. Tersine her zaman Sünni ve Türk bir nüfusun devleti olduğunu bildiğimiz TC adına tutarlı bir davranış olduğunu belirtmek lazım. TC devletinin “laik” bir maske arkasında saklanmış Türk ve Sünni suratını en temayüz etmiş haliyle TSK’nın duruşunda bulabiliriz. Zaten Suriye’deki varlığı, Sünni cihatçılarla ittifakı da “Alevi Esed”i ortadan kaldırmak adına değil mi?

6) Bugün Rusya ve İran’ın, Suriye ve Irak’taki etkinliği sadece Türkiye’yi, AKP rejimini, Tayyip’i değil, onunla aynı uluslararası bağlam veya jeo-ekonomi-politik çerçeve içinde konumlanmış bölgesel Kürt siyasetlerini de huzursuz ve rahatsız etmiştir. Bunu kavrayabilmek için yukarıda adı geçen oyuncuların tarihi jeo-politik konumlarına, veyahut süreklilik arz eden tarihsel-siyasal duruşlarına, siyasal davranış biçimlerine bakmak gerekir.

Tweetle

Akdeniz’den Karadeniz’e

Yayın tarihi
Cevapla

Sınıflı toplumlarda  siyasal iktidar sınıflar ve/veya sınıf fraksiyonları arasında gerçekleştirilen koalisyonlara referans verir. Bu durum, en gelişmişinden az gelişmişine kadar bugünkü modern toplumların gerçeğidir. Bu halin yansımalarını, etkilerini söz konusu toplumların hükümet veya devlet politikalarında, iç ve dış politik tercihlerinde saptamak mümkündür(1)

Mesela ABD’nin son on beş, yirmi yılına baktığımız vakit resmi düzeyde, farklı fraksiyonel çıkarlara referans veren  iki farklı siyasal stratejik tercihin rekabet halinde olduğunu görebiliyoruz. Birincisi, kabaca, petrol-dolar denkliğini stratejik (büyük rezervlerin Orta Doğu coğrafyasında bulunduğu) petrol malından hareketle ya da önceliği ona vererek korumaya çalışan “neo-con” yaklaşımıdır. Bu anlayışın temsilcileri arasında enerji sektörü ve onunla bağlantılı finans kesimleri nispeten ağırlıklı bir yer tutar, çıkarları daha çok Cumhuriyetçi Parti tarafından seslendirilir. İkincisi, zamanımızın koşullarına uyarlanmış tarihsel Britanya jeo-politiği çerçevesi içinde konumlanmış, “Avrasyacı” diyebileceğimiz bir anlayıştır.

Buna göre,  Avrasya coğrafyası, “batı dünyası” nın gerçek tarihsel rakipleri olan güçleri içeren bir bölgedir. Son on yıllarda bu bölgenin ekonomik önemi daha da artmıştır (basit güncel bir örnek olsun, Çin’in küçük sayılabilecek bir devalüasyon ayarı dahi dünya ekonomisi üzerinde kayda değer etkiler yaratmıştır). Dünya ekonomisinin motor üretim, tüketim, finans pazarları bu bölgede palazlanmayı sürdürmektedirler(2).

Bölge sadece ihtiva ettiği stratejik ham madde ve emek-gücü kaynaklarıyla değil, büyüyen ekonomileri dolayısıyla tükettikleri ham madde kaynaklarıyla da Batılı emperyalist ülkeleri tedirgin etmektedir. Söz konusu emperyalist güçlerin dünya ekonomisi ve siyaseti üzerindeki kontrolünü tehdit etmektedir.

Bu ikinci anlayışa göre, bu hale ve halin cereyan ettiği Avrasya’ya müdahale elzemdir. Dolar/petrol denkliği de dahil, ABD’nin ve müttefik emperyalist güçlerin “pax-Americana”sının sürdürebilirliğini olanaklı kılan koşulların korunması bakımından öncelik bu “Avrasyacı” anlayışa verilmelidir. Bu anlayışın temsilcileri de daha çok transnasyonal finans oligarşisi içinde yer alan kesimlerdir. Demokrat Parti’de belli bir ağırlıkları vardır. Örnekse, Rockefeller ailesiyle ilişkili  George Soros’un özellikle 90’lı yılların ikinci yarısından itibaren Demokrat Parti’ye doğrudan müdahaleleridir.(Bkz. Horowitz&Poe: The Shadow Party: How G.Soros, Hillary Clinton, and Sixties Radicals Seized Control Of The Democratic Party, New York: Thomas Nelson,2007) .

Bu anlayışı dile getiren en önemli entellektüel figür Z.Brzezinski ve çevresidir. Bu çevre özellikle uluslararası finans oligarşileriyle yakın temas içerisindedir. Brzezinski, SSCB’nin Afganistan’a müdahalesinden sonra emperyalistlerin izledikleri dış politikanın baş mimarları arasında yer almaktaydı. İlk kez Avrasya’yı emperyalist çıkarların bakış açısından sorunsallaştırarak jeo-politik biliminin  kurucusu olmuş Halford MacKinder (1861-1947), “kuşatma stratejisi” nin gerçek mucidi Nicholas J.Spykman (1893-1943), uzun denebilecek bir süre Türkiye’de ABD’nin büyükelçisi olarak da çalışmış olan ve ilk kez açık şekilde ulus devletlere yeni dünya düzeninde yer olmaması gerektiğini vaz etmiş Robert Strausz-Hupe (1903-2002), ve  son yıllarda yıldızı yeniden parlatılan Henry Kissinger’ın (1923-) konumlandıkları ana stratejik çizgisinin şu ya da bu nüanslar ve itirazlarla da olsa  sürdürücüsü olan bir anlayıştır bu.

Tabii bu iki anlayış arasında çatışan noktalar olduğu gibi çakışan noktaların da olduğunu belirtmek isterim. Ben burada bu iki tipi daha netleştirmek adına farklılıkları üzerinde odaklanıyorum. Bu iki görüş ve taşıyıcıları arasında geçişkenlik söz konusu olabiliyor. Hiç şüphesiz her iki anlayış aynı ölçüde emperyalist çıkarların kararlı sözcüsüdür. Bununla beraber, Obama yönetiminin transnasyonal finans sermayenin kaygularını yansıtan adımlar attığı, atmaya çalıştığı açıktır.

Neo-conların önemli bağlaşığı olan petrol monarşilerinin dahi Orta Doğu’da süregiden gelişmelerden memnun olmadıkları, özellikle S.Arabistan’ın Rusya, İran ve hatta dolaylı olarak Suriye ile yaptığı temaslardan anlaşılıyor.

Şimdi Brzezinski’nin kitaplarını okuduğumuz zaman onun ABD yönetimlerine kabaca şöyle seslendiğini görüyoruz:  Doğrudan Orta Doğu’ya kafayı takma, ona öncelik verme, niye İran’la düşman oluyorsun, niye Hindistan’a sırtını dönüyorsun, bu İran’ın Rusya’yla, Hindistan’ın Çin’le olan tarihsel düşmanlıklarını kullan, aralarındaki tarihsel düşmanlığı yeniden alevlendir. İran’ı müttefik yaparsan, onun İsrail’den  daha önemli ve verimli bir müttefik olduğunu anlayacaksın (Yahudi asıllı Kissinger da son yıllarda İsrail’in ABD’ye pahalıya mal olduğunu, onun İran lehine feda edilmesi gerektiğini zaman zaman dile getirmektedir. Yine Kissinger, halen Suriye’de izlediği yanlış politika yüzünden ABD’nin SSCB’nin çökmesiyle Rusya’da kazanmış olduğu mevzileri kaybedebileceği öngörüsünde bulunmuştu ). İran’la Hindistan’ı kazanarak hem Orta Doğu’da hem Avrasya’da mevziler kazanmak mümkündür. Yine ona göre, Orta Doğu’da işlerin yanlış gitmesinin önemli bir nedeni, İran Devrimi sonrasında ABD’nin izlediği İran politikasının başarısızlığıdır.

Bilindiği gibi bu anlayışın daha erken bir sözcüsü başkan Nixon’ın onunla bir çok kez çatışan dış bakanı Kissinger’dı. Nitekim, bu çatışmalar Nixon’ın alaşağı edildiği Watergate darbesinin etkenleri arasında görülmektedir (3) Mesela, dar kafalı bir anti-komünist olan Nixon, Çin’e şiddetle karşıydı. Müttefik Pakistan ve Hindistan arasındaki savaşta Pakistan’ı destekledi. Oysa dış bakanı Kissinger, Çin’e karşı olunacaksa, asıl Hindistan’ın desteklenmesi gerektiğini iddia etmiş, aksi halde Hindistan’ın komünist bloğa yakınlaşacağını belirtmişti. Kissinger haklı çıkmıştı.

Obama da, önceki demokrat partili başkan Bill Clinton gibi, kendisini Brzezinski’nin öğrencisi olarak gördüğünü ilan etmişti. Orta Doğu politikasında hocasının izleri açıkça görülebiliyor. Nitekim ikinci başkanlık dönemine başlarken eveleyip, gevelemeden yönetimi için bundan böyle Avrasya’nın başlıca odaklanılacak coğrafya olacağını ilan etmişti. Tabii daha önceki yazılarda da belirtmiş olduğum gibi, söz konusu fraksiyonel oligarşik devlet yapısı içinde öncelikler ve kullanılacak araçlar konusunda görüş ayrılıkları olmaması olanaklı değil. Zaten devlet de bizatihi sınıf ve sınıf fraksiyonlarının çatışma alanıdır. Yani sınıflarüstü, statik bir yapı değil, dinamik, çatışmalı bir toplumsal ilişkiler alanıdır. Öte yandan sınıf kavramı da tanımı itibariyle çatışmaya referans verir.

ABD yönetimlerinin öznel kompozisyonu da kimi zaman  çatışma halindeki fikir ve figürleri birlikte ihtiva edebiliyor.

Uzatmayalım. Obama yönetimi altında ABD, Irak’tan askerlerini çekti. Suriye’de Irak’takine benzer bir yanlışın içine düşmemek için direndi. Direniyor. Direniyor, çünkü ABD’deki iktidar bloğu içinde ABD’nin daha aktif ve daha dolaysız şekillerde müdahil olmasını isteyen gruplar var. Zaman zaman baskın çıkıyorlar sonra geriletiliyorlar. Ama gerilim sürüyor.  “Vekalet savaşı” seçeneği bu iktidar bileşenleri arasında bir uzlaşma olarak da görülebilir. Belki bir tür “modus vivendi”. Bilindiği gibi, “vekalet savaşı” ilk kez etkili bir şekilde SSCB müdahalesi sonrası Afganistan’da uygulanmıştı. Brzezinski de fikrin en önemli  mimarlarındandı.

Suriye sorunu etrafında, özellikle de Libya deneyimi sonrasında (Hillary Clinton’ın pozisyonunu yitirmesinin bence en önemli gerekçesi bu deneyimin iyi hesaplanmamış sonuçlarıdır) ABD yönetiminde bir kararsızlık ve hatta kafa karışıklığı olduğu aşikardır. Bu hali yönetimin dayandığı (ulusal ve uluslararası) güçler içindeki ve arasındaki (belli momentlerde artan) çatışmayla izah etme eğilimindeyim.

Şimdi bu çatışmalı durumu dışa vurması itibarıyla, iki gelişmeye dikkatinizi çekmek istiyorum. Bir tanesi IŞİD’e karşı oluşturulan sözde koalisyon; diğeriyse, İran’la varılan antlaşma. Birincisinde, neo-conların bastırmalarıyla general John Allen gibi bir “orta-doğucu” şahin figür söz konusu koalisyon güçlerin kumandanlığına ya da koordinatörlüğüne getirilmiştir. Pentagon ve neo-con akıl hocaları Obama yönetimi üzerinde bunun için baskı kurmuşlardı. İstediklerini aldılar. General Allen, tam bir İran karşıtıdır. İran’a müdahaleyi savunmaktadır. Tayyip Erdoğan yönetimiyle de yakın teması vardır. İncirlik Antlaşması da onun eseri olmalıdır. Geçerken, Erdoğan’ın ABD’deki neo-con klikle sıkı bağlantısı olduğunu hatırlatmak isterim.

Gaye, Suriye’de doğrudan bir NATO müdahalesi için “güvenli alanlar” açmaktır. Bundan şüphe etmemek gerekir. Hizbullah ve İran’ın etkisizleştirilmesi için Suriye’deki Esad yönetiminin düşmesi öncelikli olarak görülmektedir. Dikkat edilirse, Suriye, Irak ve Türkiye etrafında gerçekleşmekte olan son olayların ateşlenmesi, Obama’nın Afrika ziyaretine denk getirilmiştir. Bir tür oldu bittidir. Ondan önce cereyan etmiş ikinci gelişmeyle, yani İran’la yapılan antlaşmayla alakalıdır. İsterseniz, Obama yönetimin o hamlesine karşı bir hamledir.

Bu karşılıklı gerilimleri, hamleleri izlemeye devam edeceğiz. Sadece ABD yönetimi içinde değil, onunla müttefikleri ve rakip ülkeler arasında da (Mesela bu yazıyı yazdıktan sonra Bazı NATO ülkelerinin, esas olarak IŞİD’i Suriye’nin olası hava saldırılarından koruma işlevi gören patriot füze sistemlerini   Türkiye’den sökecekleri açıklandı. Aynı sıralarda Rusya’nın Suriye’ye gelişmiş MIG-31 savaş uçakları verdiğini okuduk. Bu iki haberin birlikte analiz edilmesi gerekiyor).

İran’la varılan antlaşma, Suriye’de bir çıkmaza saplanılmış olduğu, yaygınlaşan kaosun bütün Orta Doğu’yu ve Avrupa’yı olumsuz olarak etkileyecek, ABD’yi doğrudan bir savaşın içine çekecek, ABD’nin müttefikleri nazarında güvenilirliğini, önderliğini sorgulanabilir hale getirecek bir hal aldığı tespitinden kaynaklanıyor(4).

Bu tespit, Avrasya kaygusundan ayrı değerlendirilemez. Bir an önce “asıl gündem” e dönmek için bir fırsat ve aynı zamanda bir araç olarak görülmüştür. Esad yönetimiyle kabul edilebilir bir antlaşmanın şartları yaratılmak istenmektedir. Obama yönetiminin ta başından inanmadığı anlaşılan Allen’ın “eğit-donat” ve “ÖSO” gibi fantezileri sahada iflas etmiştir.

ABD yönetimi dikkat merkezini artık çok büyük ölçüde başta Ukrayna olmak üzere Avrasya sorununa çevirmek istemektedir. Suriye’ye ilk başlarda büyük ölçüde Libya’dan taşımış olduğu cihatçıları bu kez Avrasya coğrafyasına taşımayı planlamaktadır. Bu çerçevede Türkiye’ye bu sorun etrafında yeni roller biçilmek isteneceği açıktır.

Eğer Eylül ayında İran antlaşması ABD’de ilgili kurullarda onaylanırsa, bu yeni odaklanmanın önü açılmış olacaktır. Hatta söz konusu onayın gerçekleşmesi, gelecek başkanlık seçimlerini de demokratların kazanacağının işareti olacaktır.

Avrasya’yı öne koyan bir stratejide Türkiye’nin emperyalist müttefikleri bakımından önemi daha da artar. Türkiye’nin dikkatini Akdeniz’den çok Karadeniz’e çevirmesi istenebilir (5). Bugün Kürt halklarına karşı girişilen saldırıları değerlendirirken bu olası stratejik değişiklik ve etrafında talep edilecek rolleri de hesaba katmak gerekir.

Kürt kartı emperyalistler bakımından gerçekleşmesi olası bir stratejik değişiklik durumunda önemini nispeten yitirebilir. Emperyalistlere bel bağlamış, feodal artıkların, köksüz, fırsatçı yeni Kürt burjuvazisinin, aydınlanma hamlesi yarıda kalmış maraba çocuklarının hep birlikte sosyalist devrimci öğeleri etkisizleştirmiş olduğu Kürt siyasetinin bu olasılığı hesaba katmasını beklemiyorum tabii. (6)

NOTLAR

1-Bir devletin iç ve dış siyasetleri birbirlerinden soyutlanamaz, aralarında koşutluk ya da bağlantı vardır. Bunun en somut güncel örnekleri mesela ABD ve Türkiye’de görülebiliyor. Her ikisi de başka ülkere müdahale ederek oralarda şiddet uygulayan, uygulanmasına katkı yapan bu ülkeler kendi içlerinde de şiddeti politikaları haline getirdiler.

2- Bakınız geçmişte,  özellikle de  soğuk savaş yıllarında, Batı ve Doğu arasındaki, esas olarak Avrasya odaklı kavga sadece “ideolojik”  olarak izah ediliyordu. İki farklı sistemin kavgası, “demokrasi” ve “totalitaryanizm” arasındaki kavga olarak sunuluyor, birincisinin ikincisine galebe çalmasıyla dünyaya huzur geleceği vaz’ ediliyordu. Özellikle “yeni sol”, Trotkist referanslara da başvurarak, bu emperyalist propagandanın sözcülüğünü yapıyordu.

Epey bir zaman önce sosyalist sistem çöktü. Ancak dikkat edilirse, aynı çevreler tarafından Rusya ve Çin’e karşı aynı argümanlar, eski malum ideolojik içeriği bir yana bırakılarak, “barbar” imalı bir Asyalılık temi etrafında sürdürülüyor (19yy’da ve 1.D.Savaşı öncesinde ve esnasında yapıldığı gibi) . Sosyalist kabuktan sıyrılınca Rus düşmanlığı açığa çıkıyor. Trotkizmin bu “Rus ve Rusya düşmanlığı” boyutu hep ihmal edilmiştir. SSCB çöktükten sonra Trotkizmin tarihini de yeniden yazmak lazım.

Öte yandan, Brzezinski 90’lı yılların sonlarında bir mülakatında Rusya’da kendisini asıl ilgilendiren meselenin komünizm olmadığını, Rusya’nın tarihsel jeopolitik konumu olduğunu açıkça belirtmişti. Bilindiği gibi Churchill de, aynı minvalde,  2.Savaş’tan sonra yaptığı konuşmalardan birisinde (Yanlış hatırlamıyorsam  The Sinew of Peace ,1949 adlı kitabında yer alıyor), Nazi ideolojisiyle, fikriyle bir sorunu olmadığını, sorunun Almanya’nın, Britanya’nın jeopolitik çıkarları için tehdit oluşturması olduğunu söylemişti.

Tarihi yeniden yazmak derken  bir şey daha,  bize hemen hemen cumhuriyet döneminin başlarından beri SSCB’nin, TC ve onun coğrafyası olan “misakı milli” hudutları bakımından başlıca tehdidi oluşturduğu anlatılırdı. Cumhuriyet devrinin resmi tarihsel anlatısı açık ya da örtük bir şekilde bunu dile getirirdi. Hatta SSCB ile iyi ilişkiler sürdürülürken bile bu kaygu ifade edilirdi (Tanzimat’la birlikte Batı’ya yönelmekte Rusya korkusu önemli bir etken olmuştu. Aynı şekilde, 2.D.Savaşı sonrasında  “yayılmacı komünist Rusya” söylemi etrafında yaratılan korku Batı’ya entegrasyonun -açıkça söylenmese de- esas gerekçesi olmuştu. Sonucu itibarıyla, her iki “batılılaşma” hamlesi de aynı metodu izleyerek Türkiye’yi emperyalizmin yarı-sömürgesi haline getirmiş ya da bu hali konsolide etmek gibi bir işlev görmüştü. Eğer 1929 dünya bunalımı olmasaydı, muhtemelen Türkiye ikinci entegrasyon girişimini 1930’dan önce gerçekleştirecekti).

Biraz daha sonra “batılı dostlarımız” ın ve tabii NATO’nun “misakı milli” nin teminatı olduğu söylenmeye başlandı. Karşı çıkanlar “vatan haini” ilan edildi. Bu sava destek olması için “Stalin topraklarımızı istedi” yalanı sirküle edildi. Bugün SSCB yok, NATO ve “batılı dostlar” hâlâ orta yerdeler, ancak “misaki milli” vidalarından kurtulmuş vaziyette. Şimdi “misaki milli” cumhuriyetinin tarihinin yeniden yazılması lazım değil mi?

Buna göre şu açıktır: Eğer SSCB olmasaydı, TC o zaman olamayacaktı. Veyahut daha sınırlı, dar bir bölgede varlığını sürdürmesine izin verilecekti. Ekonomik olarak da yaşayamayacaktı. Sonra, mesela Hatay, Türkiye’ye dahil edilemeyecekti. TC kendisini uluslararası çapta  meşrulaştıran en temel hukuksal metin olan Lozan’ı kabul etmiş, daha öncesinde Türkiye’yle yapmış olduğu ikili antlaşmalarla Lozan’ın önünü açmış SSCB’yi düşman, Lozan’ı tanımayan ABD’yi başlıca dost haline getirince bugünkü sonucu hazırlamış oldu.

Bu faturayı sadece Tayyip’e çıkarmak hakaniyetle bağdaşmıyor. Tayyip de sonuç unutmayalım.  Nedenlerin sonuç; sonuçların neden haline gelebildiği diyalektiği ihmal etmeyelim. Başka bir yazıda Tanzimat’tan itibaren bugüne varışımızın nasıl gayet tutarlı bir gelişme seyri izlemiş olduğunu anlatacağım. Atatürk başta olmak üzere, siyasal figürleri iç ve dış sınıfsal bağlantılarından kopartarak ele aldığımız için çuvallıyoruz.

Sonra, “Türkiye neden feda edildi”, “burjuvazi neden cumhuriyetine ihanet etti”, “liberal aydınlar neden Türkiye’ye ihanet etti”, “TSK neden ihanet etti” , “TSK onurunu bu Şura’da kurtarmalıdır”, “Türkiye nasıl iç savaşın eşiğine getirildi” (Devrimci durum da zaten bir iç savaş halidir, iç savaş olmadan devrim olmaz, basit bir hükümet değişikliğiyle düzen değişmiyor. Devrimcinin görevi  iktidarı alabilmesine yol açacak surette bu şartları yaratmaktır ) gibi, proleter devrimci sol adına söylendiği ölçüde manasız, hatta absürd lakırdıların, bu konuda cilt cilt birbirlerini tekrar eden kitaplar neşretmenin bir nevi acılı arabesk muhabbeti mesabesinde değerlendirilmesi gerektiğini söylemek isterim. Vaktiyle YÖN ve MDD etrafında  burjuva devrimci demokratlardaan duyardık.  O ihanet ettiklerini söyledikleriniz kendi işlerini yapıyorlar. Hem de tutarlı olarak. Kendinizi devrimci sosyalist olarak görüyorsanız, siz de kendi işinizi yapacaksınız. Bu arada, ilk önce kariyerizmden vageçmeniz gerekecek. Dönüp dolaşıp aynı burjuva kürkçü dükkanından ulvi “sol” emeller adına ekmek çıkarmaya çalışarak  inandırıcı olamıyorsunuz.

Sorun olan “liberal aydın” değil (o düzenin aydını olarak işini yapıyor zaten), sorun, sol içinde nüfusuna oranla mebzul miktarda bulunan bu tür “şark kurnazı” , oportünist aydınlar.

Sovyetler zamanında “ilerici (burjuva) demokrat” diye bir kavram kullanılır, sosyalist solcu olmayan ama mevcut kapitalist düzen içinde burjuva devriminin en ilerici yanlarının uygulanmasından yana düzen aydınları bu sıfatla kategorize edilirdi. İyi de yapılırdı. Böylece sınırlar tanımlanmış olur, herkes yerini ve haddini bilirdi. Kiminle nereye kadar yürünebileceği kestirebilirdi. Şimdi bu tanımlama ortadan kalkınca “sosyalist solcu” sıfatı, tanım olarak onun dışında kalması gereken figürleri de ihtiva eder şekilde, daha kapsayıcı bir çerçeveye kavuşturuldu. Bunun sosyalist sol adına tahrip edici ideolojik sonuçları görülmektedir. Devrimci solun politik bir oyuncu olarak ağırlığını hissettirmesi, öncelikle kendi kavramları, tanımlamalarıyla konuşmasını öğrenmesiyle mümkün olabilir.

Bu son nokta çok önemli, sap ve saman birbirine karışmıştır. Bu hale son vermek gerekiyor. Sosyalist devrim şiarıyla yola çıkmış “halkın komünistleri”, “özgürlük,eşitlik,kardeşlik” çağrısı yapabiliyorlar. Herkesin ait olduğu sınıfsal kulvara gönderilmesi bakımından ideolojik  mücadele büyük bir önem kazanmıştır.

Neyse devam edelim. Biz biliyoruz ki emperyalist tarihçilik itibarsızlaştırma, “yeniden ihya” ve yanlışlama üzerine inşa edilir. Siyasi tarihçilik, özel olarak, sol tarih yazıcılığı da böyledir. Şimdilerde, cilt cilt eski Britanya İmparatorluğunu “yeniden ihya” etmeye yönelik çabalarıyla Niall Ferguson, Paul Kennedy tarihlerinin sirkülasyonunun dünya çapında hız kazanmış olmasını, Trotkizmin yeni “akademik” zırvalarını anlıyoruz. Özellikle bizde, Trotskiy’ nin adını anmadan “sürekli devrim” kavramıyla solda yeniden yer bulmaya çalışanları tanıyoruz. İyi bir siyasal sicile sahip olmadıklarını biliyoruz.

Yeni bir soğuk savaş başladı. Yine biliyoruz ki bu savaş sadece siyasal araçlarla değil, kültürel araçlarla da yürütülüyor. Farkındayız.

3- Watergate darbesinin belli başlı 4-5 nedeni sayılabilir. Birincisi, bir hegemonik güç haline gelmiş olan ABD için dünya para sistemi, Bretton Woods altında, çok başlılık anlamına geliyor. ABD’nin ekonomik manevra alanını daraltıyor. Onu kısıtlıyordu. özellikle Vietnam Savaşı mali olarak ABD’yi zorluyor. Dolar/altın denkliğini sık sık ihlal etmesine neden oluyordu. Başta Fransa olamak üzere Avrupa’daki diğer emperyalist ülkeler rahatsızlık duyuyorlardı. Yeni bir sisteme ihtiyaç vardı. İkincisi, Bretton Woods’un ani denebilecek şekilde ilgasından sonra süreç iyi yönetilemedi. Üçüncü bir neden, Vietnam Savaşı’nın kaybedilmesi, Paris Antlaşması’yla ABD’nin Kore ve Küba’dan sonra yeni bir yenilgi almış olmasıdır. Dördüncü bir neden, “petrol krizi” tabir edilen 20.yy’da, 1929’dan sonraki ikinci büyük krizin ortaya çıkmış olmasıdır. Petrol fiyatları yüzde 400 artmış idi. Bir başka neden Nixon’ın paranoyak eğilimlerinin ortaya çıkması, yeni bir anti-komünist McCarthyizm dalgasının devreye sokulmasıdır. Son olarak yukarıda da değindiğim gibi, Hindistan-Pakistan savaşında Hindistan’ın feda edilmiş olmasıdır.

4- ABD’nin BOP coğrafyasındaki operasyonları, rakip gördüğü ülkelerin ekonomik çıkarlarına saldırı boyutu da içeriyor tabii. Ancak rakip ülkeler kadar hatta bazı vak’alarda onlarınkinden daha fazla olarak dost ülkelerin ekonomi-politiği olumsuz olarak etkilendi. Mesela ham petrol fiyatlarının düşürülmesi, İran ve Rusya gibi tedarikçi ülkelerin ekonomisini olumsuz etkiledi. Bu arada, en çok Çin gibi büyük tüketicilerin işine yaradı. Çin de ABD için iki büyük stratejik hedef ülkeden birisi. Yalnız, ham petrol fiyatlarındaki düşüş, ABD operasyonlarının en önemli bölgesel destekçisi, finansörü olan petrol monarşilerinin ekonomisini de olumsuz olarak etkiliyor. Vekalet savaşının cihatçı “paralı askerleri”, kullandıkları silahlar bu monarşilerden gelen parayla temin ediliyor. Büyük meblağlar gerekiyor. Ancak bu monarşilerin gelirleri sürekli azalıyor. Savaş da uzadıkça uzuyor. Sonra Yemen’de olduğu gibi rakip güçler harekete geçiyor. Zaten rejimleri pamuk ipliğine bağlı bu ülkelerdeki tedirginlik artıyor. Savaşın kazanılmama olasılığı güçlenince cihatçı sürüleriyle ilgili kaygular bu ülkelerde ve Avrupa’daki ülkeler arasında artıyor. Tabii Avrupa’ya doğru önüne geçilemeyen göç, oradaki müttefikler arasında huzursuzluğu arttırıyor. Yalnız bir ay içinde yüz binden fazla insan yasadışı yollardan Avrupa’ya göç etmiş. Arkası da var. Devam ediyor. Cihatçıların bir kısmının halen Avrupa’da bulunan ülkelerine dönmüş ya da dönmekte olduğu söyleniyor.

5- Rusya’nın tarihsel jeo-politik öncelikleri 2.D.Savaşı sonrasında yeniden şekillendi. Kesin biçimini aldı. Bugün de Rusya yönetimi hemen hemen aynı öncelikleri kararlılıkla savunuyor. Kırım olayı da bunun en son açık işaretidir. Rusya’nın iki tane yaşamsal önem atfettiği önceliği var.  Birincisi, Karadeniz, kıtasına hapsolmamak emperyal iddiasını sürdürebilmek için sıcak denizlere çıkması lazım. Sivastopol ve Odessa Rusya için büyük önem taşıyor. Ancak Sivastopol’u kontrol eden Odessa’yı da kontrol eder. Bugün Sivastopol Rusya’ya geri dönmüştür. İkincisi, tarihte Rusya bir çok kez, karadan Polonya,İsveç,Fransa,Almanya tarafından kuşatılmıştır. Büyük yıkımlar olmuştur. Bunun tekrarını önlemek adına Rusya karasal olarak etrafında bir “güvenlik kordonu” (“cordon sanitaire”) teşkil etmek ister. NATO’nun kara hudutları etrafında konuşlanması Rusya’nın kaygularını ve dolayısıyla hassasiyetini arttırıyor.

Somut durumun somut analizi tarihsel bir analizdir. Geçmişi ve bugünü, geçmişten bugüne, bugünden geçmişe bakarak kat eder.  Geçmiş ve bugün arasındaki bağlantıyı yeniden kurar.  Mesela Almanya ne zaman birliğini kursa, belini doğrultsa, bedelini Rusya öder. Almanya’nın birliği, Rusya’nın birliğinin bozulması pahasına olur. Bunu bugün bir kez daha net olarak tespit edebiliyoruz. Bugün bir şeyi daha somut olarak tespit edebiliyoruz: Rusya’nın saldırıya maruz kalması, “misakı milli”nin de saldırıya uğraması anlamına gelmektedir.

Öte yandan, Türkiye’nin şimdiki soğuk savaşta da öncekinde olduğu gibi davranacağı anlaşılmaktadır. Zaten TC devletinin iç ve dış politikasındaki süreklilik Tayyip döneminde kırılmamıştır. Günümüzün şartlarından kaynaklanan bir takım değişikliklerle ve yer yer üslup farkıyla devam etmektedir. Öncekilerin “komünist Rus” düşmanlığının yerini salt “Rus” düşmanlığı almıştır. Türkiye, 2.Savaş öncesinde hâlâ SSCB ile iyi ilişkilere sahipti. Daha Hitler  SSCB’ye saldırmadan İnönü yönetimi SSCB’ye karşı aynı sonradan dahil olacağı Batı bloku ülkeleri gibi, Nazi Almanya’sı yanında saf tutmuş, hatta Enver Paşa’nın kardeşi Nuri Paşa’nın da dahil olduğu bir plan hazırlayarak Nazi yönetimine sunmuştu. Buna göre, Türkiye, (muhtemelen Doğu Trakya’da Türkiye’ye verilecek topraklar karşılığında) Kırım Tatarlarını Sovyet yönetimine karşı, Naziler lehine ayartacaktı. Kırım Tatarlarının sonradan bir önlem olarak Kırım’dan tahliye edilmelerinde Türkiye’nin dahli vardır. Von Papen’le  iki kez görüşen Türk askeri heyetinde, emekli Nuri Paşa (Killigil), General Hüsnü Emir Erkilet ve emekli General Ali Fuat Erden vardı. Heyet Hitler’le de özel karargahında 1941 ve 1942’de görüşmeler yapmıştı. O günkü şartların Tayyibi olan İnönü bu görüşmelerin resmi bir hüviyetinin olmadığını ancak savaşın seyri Almanya aleyhine döndüğünde, 1944’de açıklayacaktı. “Turancılık davası” da rüzgarın SSCB lehine dönmesiyle başlamıştı. Biraz daha sonra SSCB’nin Türkiye’den toprak talep ettiği yalanı uydurularak “yavuz hırsız” rolü üstlenilecekti.

6- Türkiye’de devrimci sosyalist güçlerin bugün zayıf konumda olduğu söylenirken buna Kürt devrimcilerini de dahil etmek gerekir. Kürt siyaseti içinde onlar da hayli zayıflar. Yine, sol liberalizm eleştirilirken Kürt siyasetinin onun en önemli taşıyıcısı olduğu gerçeği ihmal edilmemelidir. Aynı AKP’nin liberalleri, yetmez ama evetçi “solcular” ı kullanmış olması gibi, Kürt siyaseti de  onları kullanmıştır.  AKP’den farklı olarak, halen de kullanmaya devam etmektedir. Yine Kürt siyaseti, aynı AKP gibi, islamcıları, Alevileri de etki alanına dahil etme çabası içerisindedir. Yani bu bakımdan AKP’nin metotlarını izlemektedir. Tabii diğer düzen partilerinin durumu da üç aşağı beş yukarı farklı değil. Kılıçdaroğlu, Bahçeli, Demirtaş, Öcalan, Perinçek, Tayyip’in düşme ihtimalinden dahi ürküyorlar. İzledikleri siyasetle adamı düzenin çimentosu haline getirdiler.

Sonra da “Tayyip neden düşmüyor ki” diye soruluyor. Bıraksalar adam düşecek ama muhalif geçinenler ona tutunmaktan vazgeçmedikleri için adam da ayakta duruyor. Düşmüyor.  Ayakta kalabilmeleri için Tayyip’in ayakta kalması gerektiğini biliyorlar. Ona tutunma ihtiyacı duyuyorlar. Düşmesini de istemiyorlar. Hepsinin birlikte dayandıkları iç ve dış emperyalist sınıf da buna rıza göstermiyor (ABD’de neo-con klik Tayyip’i çok kullanışlı buluyor. Bu açıktır. Bu klik için Orta Doğu ABD çıkarları bakımından en stratejik bölgedir. Bölgedeki petrol monarşileri, İsrail ve Türkiye bu kliğin en önemli dayanaklarıdır ) Biz burjuva partileri derken genel eğilim olarak sadece AKP’yi gördüğümüz için kavrayışımız eksik kalıyor.

Tweetle