Etiket arşivi: AKP hükümeti

“İt dalaşı”

Yayın tarihi
Cevapla

Rusya’nın Suriye’ye doğrudan müdahalesi, muhtemelen Obama yönetimiyle, kapalı kapılar ardında varılmış bir antlaşmanın sonucudur. Öncelikle ABD-İran antlaşması böyle bir müdahalenin önünü açmıştır. Muhtemelen askeri müdahalenin ilerleyen evrelerinde, siyasal çözümün, belki yeni bir Cenevre sürecinin yolu açılacaktır.

ABD ve Avrupalı müttefikleri Orta Doğu’da dönüp dolaşıp kendilerini vurmuş olan bir çıkmazın içine hapsolduklarını gördüler. Giderek oradaki gelişmeleri kontrol edemediklerini anladılar. ABD’deki demokrasi güçleri ABD’nin neo-con histerinin peşinde boyutları öngörülemez bir savaşa doğru sürüklenmekte olduğunu fark ettiler. Hatta sadece demokrasi güçleri değil, şahinlerle aralarına mesafe koymak isteyen Cumhuriyetçiler de tırstılar.

ABD ve Avrupalı müttefikleri arasında Orta Doğu politikası konusunda gerilimler arttı. İran antlaşması ve Rusya müdahalesi hem Obama yönetimini hem de Avrupalı müttefiklerini belki de bir kez daha ipten almıştır.

Hiç kuşkusuz bu müdahale, emperyalist ittifak içinde aktif ya da pasif bir şekilde yer alan ülkelere mevcut konumlarını gözden geçirmeleri bakımından olanaklar sunuyor. Bu jeo-ekonomi-politik bilek güreşinin kağıtların yeniden karılması gibi bir sonucunun olması beklenmelidir. En azından, ittifaklar konusunda söz konusu ülkelerin manevra alanını, eski soğuk savaş döneminde olduğu gibi, nispeten genişletebilir.

Pekiy bu itirazlar, NATO protestoları, Türkiye’nin Rusya karşıtı çıkışları niye? Elbette Rusya’ya açıkça “çok iyi yapıyorsun, devam et” diyemezler. Ona sürekli sınırlarını hatırlatacaklardır. Bunun için her adımında onun üzerinde baskıyı arttırmak isteyeceklerdir. Bu anlaşılır bir şeydir.

Bundan başka, NATO da tek sesli, su sızdırmaz bir örgüt değildir. Farklı çıkar ve kayguların orada seslendirilmesi beklenmelidir. Kaldı ki, NATO, devasa uluslararası askeri tekellerle iç içe geçmiş olan bir kuruluştur. Esasen neo-con anlayışına sponsor olan iki temel ekonomik güçten birisi petrol tekelleriyse; diğeri,  bu askeri sanayi kompleksleri, tekelleridir. Bunların da bir çok durumda yollarının kesiştiklerini biliyoruz.

Daha önce bir çok kez ifade etmiş olduğum gibi, uluslararası finans-kapitalin oligarşik örgütleri arasında ekonomi-politik önceliklerden kaynaklanan fikir ayrılıkları, farklı politik tercihler adına baskılar emperyalist sistemin fıtratında var. Bir örnek olsun, kurucuları arasında eski Naziler’in, faşistlerin bulunduğu Bilderberg adlı emperyalist oligarşik kuruluşun, yakınlarda bir süre İsveç dış işleri bakanlığı da yapmış önde gelen bir üyesi, yakın bir zaman önce, “Avrupa için Rus Ortodoks hıristiyanlığı, İslam fundamentalizminden daha tehlikelidir” mealinde bir açıklama yapmıştı.

Göçler ve olası terör eylemleri nedeniyle kamuoylarının baskısı altındaki Avrupalı ülkeler, en azından, Rusya’nın kendilerine geçici bir süre için de olsa, nefes aldırabileceğini düşünüyorlar. Dikkat edilirse, NATO dışında, özel koşulları nedeniyle vasal TC devleti bir yana bırakılacak olursa, ne ABD’den, ne de Avrupalı müttefiklerinden Rusya’yı hedef alan sert tepkiler duyuluyor. Aksine, mesela Almanya gibi önemli bir müttefik Rusya’nın bu müdahalesine ihtiyaçları olduğunu, en üst düzeyde, açıkça ifade ediyor.

Muhtemelen bu müdahale Irak’ı da belli bir ölçüde kapsamına alacaktır. Hatta Çin’in de müdahaleye destek vermesi beklenebilir. Çin ihtiyacı olan enerjinin büyük bir kısmını İran ve S.Arabistan gibi ülkelerden temin ediyor. Geri kalanını temin ettiği ülkelerin çoğu da bu bölgeyle bağlantılı bir coğrafyada bulunuyorlar. Sadece hammade pazarları değil, Çin’in mamullerini sattığı pazarların önemli bir kısmı da buradadır. Çin, Rusya’yı izler; ona ihtiyacı olduğunu bilir. Ancak kendisi gibi Avrasya bölgesinde bulunan bu ülkenin kendi başına, amiyane tabirle, racon kesecek kadar güçlenmesini de istemez. Onun da kendisine muhtaç olmasını arzular.

Şimdi bir imha savaşına girişmiş olduğu anlaşılan Rusya’ya karşı emperyalist baskılarda Türkiye’nin öne itiliyor olması da anlaşılırdır. Türk ordusu zaten bir kaç yıldan beri cihatçılardan yana olarak bu savaşın aktif olarak içerisindedir. Türkiye emperyalist patronları gibi bir “vekalet savaşı” yürütmüyor. Aktif olarak sahadadır. Söz konusu vekalet savaşının en temel lojistik merkezidir, dayanağıdır. Türkiye olmasaydı, Esad yönetiminin işi hayli kolaylaşırdı. Son dört yıldan beri Türk hükümetinin arkasındaki  uluslararası desteğin en önemli nedeni bu Suriye Krizi’dir. Türkiye’deki hükümet son dört yıldan beri sürdürülebilirlik hesaplarını yaparken bu kartın kendisi için ifade ettiği yaşamsal anlamın farkındadır.

Bu krizin bu şekilde sona ermesi, Türkiye ve AKP hükümeti, onun başındaki figürler için telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğuracaktır. Bu yüzden hükümet direniyor. Direnirken kışkırtıyor. Kendisini gaz verilmeye açık bir halde tutuyor. Vur denildiğinde öldürme arzusu taşıdığını sorun etrafındaki davranışlarıyla gösteriyor. Bu arada, Türkiye’nin, emperyalist blok ve NATO içindeki oligarşik çıkar grupları tarafından manipüle edilmesi kolay bir devlet haline getirilmiş olduğunu söylemeye bile gerek yok.

Bugün için Suriye’de sürmekte olan “it dalaşı” nda Türkiye şahin rolündedir. Ancak Batı bloku için bu rolün sınırları olmak gerekir. “Kırmızı noktalar” belirlenmiştir. Türkiye’nin kontrolden çıkması halinde, bu hükümetin mirasçısı olmakla övündüğü geçmişteki DP hükümeti devrinde yaşanana benzer gelişmeler olabilir. Yani Türkiye’nin ipinin çekilmesi zaruretinin   hükümet katında sonuçları olabilir. Elbette fatura öncelikle Erdoğan ve Davutoğlu’na çıkar. AKP rejimine bir şey yapmazlar. Tersine, olası bir müdahaleyi o rejimin meşruiyet tazelemesi için kullanabilirler.

Bu konuda güncel bir örnek Mısır’dır. Askeri darbe sonrasında Mübarek rejimi adeta yeniden tadil edildi. Önemli ölçüde yitirmiş olduğu toplumsal meşruiyetini daha güçlü ve bu kez alternatifsiz olarak tazeleme olanağı buldu. Bizden, geçmişten bir örnek, 27 Mayıs Darbesi. Darbeden sonra askeriyenin kurdurduğu bütün hükümetler Menderes’siz, Bayar’sız, ama DP ağırlıklıdır.  Ya da bu hükümetlerde, alaşağı edilmiş, darbenin nedeni olarak sunulmuş  bir parti olarak DP’nin ağırlığı beklenenden fazladır diyelim. Böylece AP hükümetlerinin önü açılmış, DP rejimi yeni bir ad altında sürdürülmüştür. Bunu DP kadroları ve DP  karşıtı resmi muhalefetle işbirliği içinde askeri müdahale mümkün kılmıştır.

İnönü’nün kendisi için de geçerli olması gereken, artık neredeyse bir tekerleme halini almış bir sözü vardır: (Mealen) “Büyük devletlerle işbirliği yapmak fille yatağa girmeye benzer. Sağa da sola dönse altında ezilirsiniz”. Bunun açılımı şudur: Emperyalizme vasal olursanız, onun işbirlikçisi olursanız sizin için ilk dolaysız sonucu depolitizasyon olur. Sizin bütün politika yapma araçlarınızı elinizden alır. Pasifize edilirsiniz. Dahası, politik düşünme yeteneğinizi dumura uğratır. Bugün TC devletinin ve Türkiye’deki dahil bölgesel Kürt siyasetinin başına gelen budur.

Bu saatten sonra ölçeği küçültmeye kalkmak da çare olmayacaktır. Rusya, İran, Irak, Suriye, Lübnan ve Çin gibi oyuncuların sahaya hakim olmaya, en azından, ortak olmaya başladıkları şartlarda, elbette emperyalist blokun temsilcisi olduğu jeo-ekonomi-politik kaygulardan çok farklı jeo-ekonomi-politik kayguların da devrede olacağını öngörmek gerekir.

Tweetle

Parti ve enformatik mücadele

Galeri

Yayın tarihi

Anadolu’daki Ermeni kırımının yüzüncü yıldönümünde bir kez daha emperyalizm karşısında enformatik mücadelenin ne kadar önemli olduğunu anlıyoruz. Emperyalizm kontrol ettiği enformatik araçlar, olanaklar sayesinde her zaman kendi suçlarını başkalarının, hatta suçun kurbanlarının, mağdurlarının üzerine yıkabiliyor. Daha önemlisi, kendi iddialarını mağdurlar … Okumaya devam et →

Orta Doğu’da burjuva siyasetinin çöküşü

Yayın tarihi
Cevapla

Türkiye, Mısır, Tunus, Suriye vb ülkelerde, aşağıdan yukarı/yukarıdan aşağı nasıl gelirse gelsin, burjuva devrimleri, ulusal kurtuluş devrimleri sosyalizme doğru bir yürüyüş olmadığından tıkandılar. Attıkları sınırlı demokratik temellerin dahi  yıkılmasına zemin hazırladılar.

Burjuva ulusal kurtuluş hareketi marifetiyle, mesela, sömürgeciliğe, otokrasiye son veriliyor; politik yapı, temsil kabiliyeti eski rejime nispetle ileri düzeyde demokratikleştirilebiliyor, kültürel sahada, kadın/erkek ilişkilerinde, eğitimde demokratik adımlar atılabiliyor. Gelgelelim, sosyal-ekonomik yapıda, egemen sınıf ilişkilerinde devrimci bir dönüşüm yapılmadığı için çok geçmeden halk sınıflarının, emekçi sınıfların huzursuzluğuna , muhalif siyasal davranışlar göstermelerine tanık olunuyor. Emperyalist-kapitalist sisteme entegrasyonun mahiyetine bağlı olarak yoksulluk, sosyal eşitsizlik genişleyip, derinleşiyor.

Esasen ekonomik olan sorunlar,çoğu kez, sol siyasal muhalif kanallar kapatılmış olduğundan, kültürel, ideolojik tepkiler halinde dışa vuruluyor. Siyasal alan sol muhalefete ne kadar kapalı, dinci muhalefete ne açıksa, kültürel tepkiler de o ölçüde reaksiyoner olabiliyor.

Yeni burjuva rejimler, Mısır ve Türkiye  örneğinde olduğu gibi, kendilerini konsolide ederlerken hem dini hem de dinci siyaseti yardıma çağırıyorlar. Dinsel bir konumun ve dinci muhalefetin kapitalizmle bir sorunu olmadığı için kontrollü bir şekilde teşvik edilmek istendiği vak’adır. Buna karşın, devrimci sol, hatta ortanın biraz solundaki sol bile tehlike olarak görülüyor. Yine bu iki ülkede, sol karşısındaki bu paranoya,  SSCB ile girdikleri zorunlu ilişkiler esnasında daha da azabiliyordu. Böylece solun bastırıldığı ya da burjuva siyasetine uyruklaştırıldığı koşullarda, dinsel muhalefet alternatifsiz kalıyordu. Halk sınıflarının yaşam koşulları kötüleştiği ölçüde, bu muhalefet güç kazanıyordu. Sosyalist dünyaya karşı yürütülen soğuk savaş da, bu eğilimlerin teşvik edildiği iç koşullar ve dış bağlam arasında uyumluluğu sağlıyordu.

Gerek etnik siyaset ve gerekse dinsel siyaset, toplumdaki ekonomik, sınıfsal çelişkileri kültürel gerekçelere bağlar. Böylece toplumu, bir tarafın ezen, öteki tarafın ezilen olarak resmedildiği, dindarlar/laikler; Türkler/Kürtler; Aleviler/Sünniler şeklinde kültürel referanslarla kategorize etmeye çalışır. O kadar öyle ki, ekonomik sıkıntılar, toplumsal eşitsizlikler, adaletsizler içinde bunalan halk kitleleri, durumlarıyla bu kültürel çağrılar arasında neden sonuç ilişkisi kurmaya başlarlar. Esasen her noktasında eşitsizlik üreten kapitalist sistemin işleyişinden kaynaklanan ekonomik ve siyasal sorunları, baskıları kendi kültürel kimlikleriyle bağdaştırdıkları bir bilinçle düşünmeye başlarlar. Mesela, “ben dindar olduğum için eziliyorum”  diye akıl yürütürler. Türkiye’de Kürt ulusal bilincinin uyanmasında bu giderek derinleşen eşitsiz ilişkiler, hiç şüphesiz,  etken olmuştur.

Bilindiği gibi Mısır, Nasır dönemi sonrasında, erken 70’li yıllarda, Nasır devrinde kurulmuş, refahçı sosyal politik referanslarıyla kamu sektörünü gözeten ekonomik büyüme ve kalkınma stratejisini,   emperyalist blokla entegrasyon adına terk edince, ülkenin sosyal dengeleri dramatik bir şekilde bozulmuştu. Tarımsal ağırlıklı olarak devlet sübvansiyonlarına dayanan ekonomi, bütçe kısıtlamaları, endüstriyel tarımsal ürünleri işleyen sanayilerin özelleştirilmesiyle imtiyazlarını yitirmiş, kırsal nüfusta kentlere doğru bir çözülme hız kazanmıştı.

Giderek, sosyal imalarıyla varoşlaşma, gecekondulaşma  ülkenin yoksulluğunun, yoksullaşmasının  göstergeleri haline geldiler. Kentlerde işsizlik, eğitim, sağlık, konut, beslenme,altyapı sorunları, mevcut sistem içinde, içinden çıkılması çok güç bir hale geldi.

Bu şartlarda, sol siyaset üzerindeki baskılar daha da arttırılırken, bu çözülmüş toplumsal dokunun uysallaştırılması adına dinselleştirme teşvik edildi. İslamcı siyaset, yoksul, ağırlıklı olarak göçle kentlere gelmiş nüfus içine nüfuz etme kabiliyetini arttırdı. İçinde dayanışmacı, “din kardeşliği”ne dayanan  bir söylemin dolaşımda olduğu reaksiyoner dayanışmacı örgütler mahallelerden boy vermeye başladı.

Benzer bir gelişme bizde  de seksenli yıllardan itibaren bariz bir şekilde yaşanmaya başlandı. Benzer sonuçları oldu. Türkiye’de yığınsallaşmış olarak yükselen Kürtçü ve islamcı siyasetler, 12 Eylül sonrasında, neo-liberal doğrultuda çözülen toplumsal-ekonomik yapıya, tasfiye edilen sol siyasete referans vermeden ele alınamazlar.

Sadece bölgemizdeki değil, dünyada dinci akımların ivme kazanması, bu arada, AKP’nin yükselişi, PKK’nin ortaya çıkışı değil ama,  geniş kitlesel bir tabana oturması, global neo-liberal ekonomi-politikle bağıntılıdır. Aynı nedenle de, emperyalist kültürel hegemonya içinde dinciliğin ayrıcalıklı bir yerinin olmasından vazgeçilememektedir.

Burada bir parantez açarak, Suriye’deki savaşın analizi yapılırken, baba Esad’ın son döneminde başlattığı emek düşmanı neo-liberal politikaların oğlu tarafından da sürdürülmesinin halk sınıflarında yarattığı hoşnutsuzluğu, tepkileri ihmal etmememiz gerektiğini belirtmek isterim. Emekçi kitlelerin hoşnutsuzluğu, muhalif enerjisi, emperyalistler ve siyonist müttefikleri tarafından istismar edilmek istenmiştir. Suriye’de de, burjuva demokratik  Baas hareketi, sosyalist güçler tarafından emekten yana, kamusalcı bir aşamaya itilemediğinden tıkanmıştı.  Hatta önceden beri izlediği kamuyu gözeten, karma ekonomik modelden bile, Mısır ve Türkiye’deki benzerlerinde görüldüğü gibi, çark etmişti. Evet bir dış müdahale vardır ama öncesinde ona  çanak tutmuş iç koşullar vardı.

Bu her üç ülkenin “kemalist” iktidar elitleri kapitalist bir emperyalizm vizyonuna, kamusalcı bir sosyal devrim programına sahip olmadıkları, nüfuslarının farklı ulusal bileşenlerinin en temel haklarını görmezden geldikleri  için geniş halk sınıflarını karşılarına aldılar. Toplumsal tabanlarını daralttılar. Artık siyasal sınırlarına ulaşmışlardı.

Ancak onların islamcı muhaliflerinin kurdukları rejimlerin de devam etmesinin olanaklı olmadığı görülüyor. İslamcılar, dinci söylemlerine dayanarak neo-liberal sömürüyü daha fütursuz noktalara ulaştırmışlar, kendilerine bel bağlamış halka dilenciliği uygun görmüşlerdir. Emperyalist-siyonist global siyasetle öncelenmemiş ölçüde iç içe geçmişlerdir.

İslamcılık ve kemalizm aynı paranın iki farklı yüzü gibidirler. İkisi de, kapitalisttir. İkisi de anti-demokratiktir. İkisi de halk inisiyatifine güvenmez, olanak tanımaz. İkisi de elitistir, “ayaklar”ın “baş” olması ihtimalinden dahi tırsarlar. İkisi de, liberallerin iddiaları hilafına, “jakoben” ve “toplum mühendisi” dir. Birincisi kendi düzenini sürdürmek adına, seküler vizyonuna ihanet edercesine,  “dinsel açılımlar” a ,  ikincisi de, aynı kayguyla, din kardeşliği söylemine ihanet edercesine, “milli açılımlar” a   ihtiyaç duyabilmektedir. Yani her iki akımın siyasal içerikleri farklı olsa da, siyaset tarzları farklı değildir.